Hooggevoelig zijn of hoogsensitiviteit ervaren veel mensen als lastig. Geluiden, geuren, licht, elektromagnetische straling, (onuitgesproken) emoties van anderen: het komt allemaal extra hard binnen. Wanneer je onvoldoende bewust bent van je hooggevoeligheid of er niet goed mee om weet te gaan, kan het een behoorlijke stempel op je dagelijks leven drukken. Maar als je het weet om te zetten in kracht, zal jij je gezegend voelen met jouw sterk ontwikkelde sensitiviteit. Er zijn manieren om jouw hersenen te helpen om de informatie overload die je binnenkrijgt makkelijker te ‘downloaden’ en zo beter in contact te blijven met jezelf.
Ontwikkelde zintuigen
Hoogsensitiviteit is niets bovenmenselijks. In wezen is het niets meer of minder dan dat de gebieden in je hersenen die bepaalde zintuigen aansturen bovengemiddeld ontwikkeld zijn. HSP-ers (High Sensitive Persons) hebben tenminste één zintuig dat sterker ontwikkeld is dan dat van de gemiddelde mens. De reukzin bijvoorbeeld, het gehoor of het lichamelijk voelen (sensibiliteit). Vaak komt het voor dat meerdere zintuigen tegelijkertijd sterk ontwikkeld zijn.
Prikkelverwerking
Doordat een of meer zintuigen zo sterk zijn ontwikkeld wordt de belasting van de hersendelen die verantwoordelijk zijn voor prikkelverwerking groter. Er wordt extra veel gevraagd van je neurologische vermogen tot het verwerken van informatie. Op een of andere manier lijkt de ontwikkeling van díe specifieke hersencapaciteit vaak niet gelijk op te gaan met de ontwikkeling van de zintuigen. Je kan je voorstellen dat het voor veel stress in je systeem zorgt wanneer je zintuigen continu bakken met informatie aanvoeren, die je prikkelgeleidingscentrum niet zo snel kan wegwerken.
Hooggevoelig of autistisch?
De scheidslijn tussen hooggevoeligheid en aandoeningen binnen het autistische spectrum (waaronder ook AD(H)D) is flinterdun. Zolang de prikkelverwerking goed genoeg werkt om sociale contacten te kunnen hebben en ‘gewoon’ mee te doen in de samenleving, wordt meestal gesproken van hoogsensitiviteit. Zodra de disbalans tussen gevoeligheid en prikkelverwerking echter leidt tot gedragsproblemen waar de omgeving last van heeft, komt men vaak uit bij een diagnose als autisme en/of AD(H)D.
Gelukkig komt er binnen de reguliere gezondheidszorg steeds meer erkenning voor klachten van mensen die snel overprikkeld raken, maar niet opvallen omdat ze zich goed weten aan te passen. ‘Stille autisten’ noemt men dat. Je kan je afvragen wat dan nog het verschil is met hooggevoeligheid? Misschien hangt het er maar net van af met welke therapeut of arts je spreekt… Het doet er ook eigenlijk niet zo toe hoe het heet; het gaat erom wat je ermee doet.
Erfelijk of aangeleerd
Hooggevoeligheid kan zeker in de familie zitten. Hoewel het begrip HSP vijftig jaar geleden nog niet bestond, zullen veel hoogsensitieve mensen gelijksoortige karaktertrekken herkennen bij hun ouders, ooms, tantes en grootouders. “Oma begon soms ook zomaar opeens te huilen”, of “mijn vader was altijd erg kortaf als hij van zijn werk kwam”. Twee voorbeelden die kunnen duiden op een bepaalde extra gevoeligheid die al generaties lang in de familie zit. Ons DNA bepaalt tenslotte voor een belangrijk deel hoe onze hersenen zicht ontwikkelen.
Maar het is ook mogelijk dat je niet hooggevoelig bent geboren, maar dit in de loop van je leven hebt ontwikkeld. Als noodzakelijk overlevingsmechanisme voor dat moment. Kinderen die worden geboren in een onveilige situatie leren bijvoorbeeld al vanaf hun eerste levensjaar om alle zintuigen te gebruiken. Ze moeten voortdurend inschatten of ze veilig zijn. In wat voor bui is mama? Ruik ik mijn broer in de buurt? Wat kan ik doen om de juf niet weer boos op me te maken? Hoor ik papa en mama weer ruzie maken? Door voortdurend de zintuigen te gebruiken om de omgeving te scannen, zullen deze gebieden van de hersenen zich extra sterk ontwikkelen. Ook op latere leeftijd, als de onveilige situatie misschien allang verdwenen is, blijven deze mensen hoogsensitief.
Holistisch kijken naar hooggevoeligheid
Als we kijken naar de ontwikkeling van de zintuigen, kijken we met name op het lichamelijke niveau. Holistisch gezien zijn je lichaam, psyche en spirit echter onlosmakelijk met elkaar verbonden. Wat betekent hoogsensitiviteit voor de psyche, ons mentaal-emotionele niveau? HSP-ers hebben het vermogen om complexe gedachten en emoties te produceren. Je kan bijvoorbeeld razendsnel verbanden leggen die anderen (nog) niet zien. Ook op dit niveau is prikkelgeleiding cruciaal: ben je in staat die complexiteit te verwerken, of loop je vast in je eigen gedachten en gevoelswereld? Hoe beter dat lukt, hoe minder stress je ervaart. En hoe beter je dit talent ook kan inzetten om anderen te begrijpen en helpen.
Vervloeiing
Onze spirit behelst onze energetische laag, maar ook ons ‘lijntje met boven’. Alle levende wezens hebben een energieveld in zich en om zich heen. Hooggevoelige mensen kunnen die onzichtbare velden in hun omgeving vaak heel duidelijk voelen. Soms nog niet bewust, wat het lastig maakt om het verschil tussen hun eigen energie en die van de ander te onderscheiden. Dan is er sprake van vervloeiing van de energievelden. Iemand kan op die manier fysiek of geestelijk last krijgen van de energetische blokkades van anderen. Door heel goed je eigen authentieke energieveld te leren kennen, is het makkelijker om de energie die je binnenkrijgt van buitenaf, los te laten. Ook dit is een vorm van prikkelverwerking, maar dan op energetisch niveau.
Lijntje met boven
Spiritualiteit en het zogenaamde ‘zesde zintuig’ zijn nauw met elkaar verweven. Het begrip zesde zintuig slaat op het vermogen van ieder mens om zichzelf en de wereld vanuit een hoger bewustzijn waar te nemen. Bij sommige mensen is dit zintuig nog nauwelijks ontwikkeld, bij andere mensen heel sterk. Als een adelaar ben je in staat om als het ware vanuit de lucht naar een situatie te kijken, terwijl je zelf in die situatie zit. Jouw lijntje met boven, zou je het kunnen noemen.
Net zoals andere zintuigen bij hooggevoelige mensen bovengemiddeld zijn ontwikkeld, kan dat ook het geval zijn met het zesde zintuig. Afstemmen op hogere energetische trillingsniveaus – die je kan benoemen als goddelijke energie, licht, spirit, engelen, de kosmos of welk woord voor jou ook klopt – is iets wat veel hoogsensitieve mensen vrij automatisch doen. Qua ‘prikkelverwerking’ is het op spiritueel niveau essentieel om dit vermogen te leren (h)erkennen bij jezelf en tegelijkertijd met beide benen op de aarde te blijven.
Zo wordt hooggevoeligheid jouw kracht
Als het niet goed lukt om alle informatie die je als HSP-er dagelijks binnenkrijgt te ‘downloaden’, raakt je harde schijf al gauw vol. Maar als je leert om op de juiste manier om te gaan met jouw talent om meer dan gemiddeld waar te nemen, wordt hooggevoelig zijn een kracht om jaloers op te zijn! Die kracht ontstaat zodra je het verschil tussen jezelf en de buitenwereld kan blijven ervaren in het moment zelf. Daarvoor zijn drie dingen nodig:
- Grondige zelfkennis op lichamelijk, mentaal en emotioneel niveau. Jouw eigen gebruiksaanwijzing goed kennen, maakt dat je grenzen kan stellen. Bewustzijnscoaching kan je daarbij helpen;
- Gecentreerd kunnen blijven in het hier en nu. Dat is meer dan mindfulness. Gecentreerd blijven betekent bij je eigen energie kunnen blijven, ook als je openhartig contact hebt met anderen. Dit is een leerweg waarbij je mag leren spelen en werken met je levensenergie.
- Dagelijkse beoefening van een methode die je helpt bij het in contact komen en blijven met jouw kern. Dat beoefenen hoeft overigens niet aan te voelen als zware plicht of hard werken. Reiki is zo’n methode die zacht, geleidelijk en eenvoudig toepasbaar is. Dagelijks jezelf behandelen met Reiki betekent dagelijks ‘downloaden’ waardoor je lichter door het leven kan gaan. Jouw ik-kracht groeit door Reiki als vanzelf.
Ook interessant voor jou:
Vergroot je ik-kracht met Reiki
Over het effect van Reiki op ADHD
Voeding bij AD(H)D, autisme, depressie en andere klachten
Vond je dit artikel interessant? Schrijf je dan hier in voor de Avalon nieuwsbrief en ontvang maandelijks vergelijkbare artikelen, gezondheidsadviezen, praktische tips en de activiteitenagenda in je mailbox.
